Được hưởng nhiều ưu đãi về tiền sử dụng đất, thuế VAT và vay gói 30.000 tỷ, tưởng chừng đây là may mắn với người dân mua nhà ở xã hội (NƠXH), nhưng thực tế không hẳn như vậy. Câu chuyện “tiền nào của ấy” vẫn là câu chuyện muôn thuở và còn nguyên giá trị.
Nhắc đến nhà ở xã hội ai cũng nghĩ ngay tới yếu tố rẻ, diện tích nhỏ và hiển nhiên là dành cho người thu nhập thấp. Gói tín dụng trị giá đến 30.000 tỉ của Chính phủ cũng dành ra 70% để cho người nghèo vay mua nhà với lãi suất ưu đãi 6%/năm. Rất nhiều chủ đầu tư đánh hơi được tiềm năng phát triển của loại hình nhà ở này nên đã tạo nên một làn sóng xin chuyển đổi dự án và xây mới nhà ở xã hội trong vài tháng qua.
Theo thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam, “Hiện nay cả nước có khoảng 167 dự án nhà ở xã hội đang triển khai, trong đó 34 dự án nhà ở cho người thu nhập thấp đã hoàn thành với quy mô 18.850 căn hộ; đang tiếp tục triển khai 32 dự án với quy mô gần 20.000 căn”.
Nhận được nhiều yếu tố hỗ trợ và thuận lợi từ nhiều phía, tưởng rằng nhà ở xã hội sẽ là “lối thoát hiểm” trong cơn nguy khốn mà thị trường nhà đất đang phải chịu đựng suốt mấy năm qua. Tuy nhiên, chỉ sau khoảng thời gian hơn 2 tháng từ khi gói tín dụng được chính thức triển khai nhà ở xã hội đã liên tiếp bộc lộ nhiều yếu điểm gây khó khăn cho chủ đầu tư lẫn người mua nhà.
Chậm bàn giao nhà, quản lý lộn xộn
Chị Thu Hằng, khách hàng mua căn hộ tại dự án NƠXH 6B, cho biết, lúc đầu chị quyết định mua vì giá hợp lý, lại được vay gói 30.000 tỷ, phù hợp với tài chính của gia đình. Tuy nhiên, mua rồi mới thấy bao nhiêu vấn đề phát sinh, nhận nhà mà chưa bao giờ thấy được an cư.
“Chủ đầu tư hứa hẹn bàn giao từ tháng 9, rồi đến tháng 11, rồi đến tháng 1/2016 mới giao nhà, trong khi công trình vẫn ngổn ngang, chưa hoàn thiện. Nhà tôi thì bị thấm nước, nhiều nhà hàng xóm thì bị nứt tường, đường ống thoát nước bị nghẹt…hầm xe bốc mùi hôi thối. Hơn 200 hộ gia đình đã dọn vào ở mà chung cư có 3 thang máy thì chỉ có 1 thang hoạt động ổn định, 2 thang kia thì lúc hoạt động lúc không, ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống cư dân. Mặc dù đã nhiều lần phản ánh, kiến nghị nhưng đến nay, những vấn đề trên vẫn chưa được giải quyết triệt để” – chị Hằng bức xúc nói.
Mới đây, đơn vị quản lý chung cư này, Công ty My House đã buộc phải ra thông báo chấm dứt hợp đồng trước thời hạn vì nhiều vấn đề tồn tại ở dự án NƠXH 6B. Theo My House, chung cư 6B đã có khoảng 245 căn hộ dọn về ở, nhưng hệ thống kỹ thuật của tòa nhà vẫn chưa được lắp đặt hoàn thiện và chưa nghiệm thu để đưa vào sử dụng. Điều này sẽ không đảm bảo an toàn cho cư dân và rủi ro cho đơn vị quản lý.
“Mặt khác, do công trình chưa hoàn thiện nên công tác thi công vẫn đang thực hiện, nhưng công tác quản lý các đội thi công của công trình còn nhiều vướng mắc (đã xảy ra xung đột giữa nhà thầu thi công của chủ đầu tư và các đơn vị thi công của cư dân) về quy trình thực hiện… Những việc phát sinh này Ban quản lý không thể kiểm soát được” – văn bản của My House, cho biết.
Chất lượng nhà ở xã hội không đảm bảo, nhanh xuống cấp
Tại khu nhà ở xã hội thuộc bán đảo Linh Đàm, dù mới đưa vào sử dụng khoảng 5 năm nhưng hệ thống đường ống nước xuống cấp trầm trọng. Và khi trời chuyển nồm, thì nước từ đường ống và nước do khí hậu thi nhau dềnh lên khiến mặt đất lúc nào cũng như bị đổ nước lênh láng.
Ở các dự án khác cũng bắt gặp tình trạng tường nứt, trốc sơn.
Cháy Nổ Mất An Toàn
Một dự án NƠXH khác cũng trở thành điểm nóng về tranh chấp và các vấn đề về chất lượng là HQC Plaza, do Công ty Hoàng Quân làm chủ đầu tư. Dự án có 4 block, nhiều cư dân đã dọn vào ở trong khi công trường vẫn đang thi công. Ngày 15/7 vừa qua, chung cư này đã gặp sự cố hỏa hoạn khiến hàng trăm người chạy loạn trong đêm.

Sau sự cố tại HQC Plaza, chủ đầu tư dự án mới thừa nhận công trình đang hoàn thiện để đưa vào nghiệm thu phòng cháy chữa cháy. Người dân mua nhà ở đây đã bị đặt vào tình thế rủi ro, mất an toàn tính mạng. Dù đại diện Hoàng Quân cho rằng, có nhiều hộ dân khó khăn về nhà ở và mong muốn nhận nhà sớm nên công ty mới bàn giao, nhưng cũng có nhiều ý kiến cho rằng, lý do nhận nhà sớm là vì chạy đua với thời hạn chấm dứt giải ngân gói 30.000 tỷ.
Trước đó, dự án NƠXH First Home Thạnh Lộc cũng liên tục ghi nhận những thông tin tiêu cực từ người dân về chất lượng cũng như vấn đề chậm tiến độ. Chung cư mới bàn giao nhưng đã xảy ra tình trạng nứt tường. First Home từng được giới thiệu là dòng sản phẩm chất lượng Hàn Quốc do N.H.O là đơn vị phát triển với tham vọng cung cấp cho thị trường 100.000 căn hộ.
Rất nhiều dự án NƠXH khách tại TP.HCM vẫn đang ở giai đoạn triển khai, chưa đến lúc bàn giao nhà. Tuy nhiên, với thực trạng đã diễn ra tại những chung cư nói trên, liệu người dân có còn yên tâm khi mua NƠXH? Phải chăng đây là cái giá phải trả khi người dân muốn mua nhà giá rẻ với nhiều chính sách ưu đãi?
Được biết, TP.HCM đã lên kế hoạch kiểm tra việc bán và cho thuê 9 dự án NƠXH, được đầu tư bằng nguồn vốn ngoài ngân sách, trên địa bàn. Trong đó, có thể kể đến các dự án như: Chung cư First Home Thạnh Lộc (Q.12); Khu dân cư lô số 4 – Khu 6B (H.Bình Chánh); HQC Plaza (H.Bình Chánh); NƠXH lô M thuộc dự án Khu dân cư phía Bắc Rạch Bà Bướm – Jamona City (Q.7); NƠXH HQC – HOF số 35 Hồ Ngọc Lãm (Q.Bình Tân)…
Khi giá không là tất cả
Ưu điểm giá rẻ của nhà ở xã hội lại không thu hút sự quan tâm của người mua nhà so với các yếu tố như vị trí, hạ tầng tiện ích dịch vụ kèm theo. Điển hình như những dự án xin chuyển đổi sang nhà ở xã hội của Công ty 584 đều nằm ở vị trí khá trơ trọi, không hề có các khu tiện ích xung quanh lại ở ngoài cùng ven làm phát sinh nhiều chi phí di chuyển.
Nhận định về các yếu tố tác động đến tâm lý người mua nhà, Ông Lương Trí Thìn, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần xây dựng và dịch vụ địa ốc Đất Xanh cho rằng: “Đối với bất động sản, để người dân lựa chọn thì yếu tố quan trọng là vị trí, tiếp đó là giá cả, dịch vụ tiện ích và an ninh tốt. Dự án nào đáp ứng đủ yêu cầu đó thì khách hàng sẽ lựa chọn”.
Tổng Hợp